Wat is de omzetbelasting en is het een kost?

We horen ondernemers wel vaker klagen over belastingen en in één adem noemen ze dan ook nog even de omzetbelasting. Het is dan wel zo dat de omzetbelasting een nadelige invloed heeft op de kasstroom, maar verder zal het voor de meeste ondernemers hier niet om een belasting gaan. Voor consumenten, kleine ondernemers en ondernemers die zijn vrijgesteld van de omzetbelastingplicht is dat echter wel het geval.

Betekenis van de omzetbelasting

De omzetbelasting of de btw (belasting over de toegevoegde waarde) is een consumentenbelasting die te dragen is door de eindgebruiker. De belasting wordt geheven over de toegevoegde waarde van goederen en diensten.

Omzetbelasting is meestal geen kost

Als ondernemer moet je bij producten en diensten in principe omzetbelasting berekenen en factureren, hoewel hierop uitzonderingen bestaan. Een voorbeeld van zo’n uitzondering is bij de levering aan een andere ondernemer in een ander EU-land. Hierbij treed je op als inner of zelfs als incassobureau voor de Belastingdienst. Het ontvangen geld is echter nooit van jou en moet je doorstorten. In de praktijk moet je het zelfs even voorschieten in afwachting tot de klant tot betalen overgaat.

Hierbij mag je wel de betaalde btw verrekenen. Op voorwaarde dat je het product opnieuw verkoopt (dan ben je geen eindgebruiker) is de btw dus ook geen kost. Als je klant ook zelf het product opnieuw verkoopt, geldt voor je klant hetzelfde. Het is pas wanneer een klant het product houdt en niet langer verkoopt dat de klant een eindgebruiker wordt. Vaak gaat het dan om de consument. Dit alles wordt overigens globaal bekeken: je hoeft niet de betaalde en ontvangen btw op productniveau te bekijken, maar mag dit gewoon globaal doen. Alle betaalde omzetbelasting trek je dan af van de gefactureerde omzetbelasting en het verschil daartussen maak je aan de belastingdienst over.

Voor de onderneming die producten verkoopt of diensten levert is de omzetbelasting met andere woorden zelden een kost. De eindgebruiker, vaak de consument, moet uiteindelijk de omzetbelasting dragen. De grootste impact voor de ondernemer is natuurlijk deze op de cashflow:

• De ondernemer moet omzetbelasting betalen aan zijn leverancier en kan deze pas later terugvorderen
• De ondernemer moet omzetbelasting voorschieten van zijn klant en ontvangt de omzetbelasting pas later

Soms is de omzetbelasting wel een kost

Er zijn natuurlijk gevallen waarbij de situatie anders is. Het gaat dan om ondernemers die zijn vrijgesteld van de omzetbelasting. Zij moeten geen omzetbelasting aan hun klant aanrekenen, waardoor het vooral voor consumenten interessant is. Anderzijds mogen zij ook geen omzetbelasting terugvorderen. In hun geval is de omzetbelasting wel een kost. Dat wil zeggen dat ze de omzetbelasting ook als een kost in hun boekhouding mogen verwerken en op deze kost geen inkomstenbelasting hoeven te betalen.

Bovendien is sinds 2020 de KOR (kleineondernemersregeling) grondig gewijzigd. Waar je voorheen een korting kreeg op de te betalen omzetbelasting, kunnen kleine ondernemers nu een btw-vrijstelling verkrijgen en hoeven zij geen btw meer aan hun klanten aan te rekenen. Ook voor hen is de betaalde btw dan wel een kost. De kleineondernemersregeling is geen verplichting en is niet voor iedereen interessant, al zeker niet als je veel omzetbelasting aan leveranciers moet betalen. Enkel ondernemers met een omzet lager dan € 20.000 per kalenderjaar (niet te verwarren met een boekjaar) komen in aanmerking voor de KOR.