Wat is een resultatenrekening?

De resultatenrekening wordt ook wel eens de winst-en-verliesrekening of de exploitatierekening genoemd. De resultatenrekening is een samenvatting van de opbrengsten en kosten van de onderneming gedurende een welbepaalde periode, het boekjaar. Het is dan ook een onderdeel van de jaarrekening. In tegenstelling tot de balans is het dus geen momentopname dat op een vast tijdstip wordt opgesteld, maar gaat het echt om een samenvatting van alle opbrengsten en kosten.

Waarom een resultatenrekening opstellen?

De resultatenrekening is verplicht op te stellen en geeft aan wat de winst of het verlies van de onderneming is. Dit cijfer is onder andere belangrijk voor het invullen van de belastingaangifte. De meeste ondernemers maken een resultatenrekening dan ook om de resultaten te berekenen en de jaarrekening compleet te maken.

Ook kredietverstrekkers vragen vaak om de resultatenrekening. Zij gaan op basis hiervan na hoe kredietwaardig een onderneming is, of ze al dan niet krediet willen toekennen en wat de toepasselijke rente is. Anderzijds hebben kredietverstrekkers steeds vaker eigen modellen om zelf een overzicht van de lopende rekeningen te verkrijgen en controleren ze de kredietwaardigheid in principe via uitgebreide informatiebronnen.

Ten slotte is een resultatenrekening ook intern een meerwaarde. Het helpt je om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de winsten en de kosten en bij het nemen van belangrijke financiële beslissingen.

Hoe ziet een resultatenrekening eruit?

Er zijn verschillende manieren om zelf een resultatenrekening op te stellen en de opbrengsten en kosten weer te geven. De Kamer van Koophandel biedt de keuze tussen het categorale model en het functionele model.

• Het categorale model: de resultatenrekening gaat uit van verschillende kostensoorten (zonder rekening te houden met de bestemming) en is vooral geschikt voor productiebedrijven.
• Het functionele model: de resultatenrekening is gericht op de functies die in de onderneming voorkomen. Kosten worden daarbij toegerekend in functie van de omzet (kosten die rechtstreeks voor omzet zorgen), verkoopkosten (marketing, inventariskoten, salariskosten verkopers enzovoort) en de algemene bedrijfskosten (kosten voor de boekhouding, kosten printpapier enzovoort). Dit is vooral interessant voor handelsondernemingen.

Daarnaast ben je vrij om de keuze te maken tussen de staffelvorm of de scrontovorm.

• Scrontovorm: weergavemethode waarbij links de debetzijde wordt getoond en rechts de creditzijde. Alles wordt horizontaal afgebeeld. Hier is de creditzijde vaak nogal kaal en daarom krijgt het nog maar zelden de voorkeur.
• Staffelvorm: wordt ook wel de paginavorm genoemd. Hierbij worden opbrengsten en kosten onder elkaar gepresenteerd. Er is dus geen debet- en geen creditzijde en alles is compacter weergegeven. Dit krijgt tegenwoordig de voorkeur.

Dit onderscheid is ook terug te vinden in de wettelijke modellen E en F. De onderdelen van deze modellen wijken wel enigszins van elkaar af, maar ze bevatten informatie over de netto-omzet, de kostprijs van die omzet, voorraadmutatiewijzigingen, kosten, overige bedrijfsopbrengsten en overige posten.

Een resultatenrekening maken

Op basis van deze modellen en bovenstaande info is het mogelijk om zelf een resultatenrekening te maken. De betere boekhoudprogramma’s genereren het echter automatisch op basis van de ingegeven informatie. Dit maakt het maken van de resultatenrekening eenvoudiger, terwijl het risico op fouten afneemt. Vergelijk boekhoudprogramma’s en ga de vele mogelijkheden na.