Wat is een jaarverslag?

Als ondernemer ben je in sommige gevallen verplicht om een jaarverslag op te stellen. Maar ook als je niet verplicht bent om een jaarverslag op te stellen, is het vaak een goed idee om dat alsnog te doen. De inhoud van het jaarverslag kan je gelukkig min of meer zelf bepalen. Een (financieel) jaarverslag is niet te verwarren met een jaarrekening. Je geniet in ieder geval veel vrijheid bij het opstellen van het jaarverslag.

Jaarverslag versus jaarrekening

Een jaarverslag gaat verder dan de financiële resultaten. Het mag dan ook niet worden verward met een jaarrekening. Een jaarrekening, waarin de balans en de winst-en-verliesrekening worden beschreven, is verplicht voor de Belastingdienst. Het bevat de belangrijkste financiële informatie over de resultaten van het afgelopen jaar. Als je een boekhoudprogramma gebruikt, rolt een jaarrekening zo uit het programma. Dat is anders bij een jaarverslag. Dit is eerder een verregaande toelichting bij de financiële resultaten. Het legt bepaalde beleidskeuzes uit of het informeert over de oorzaak van bepaalde cijfers. Voor heel grote bedrijven is het verplicht, voor kleine bedrijven is het interessant. Dat laatste is al helemaal het geval als je bijvoorbeeld geld wil ophalen bij een investeerder.

Inhoud van een jaarverslag

In een jaarverslag is vooral niet-financiële informatie op te nemen. Het moet een getrouw beeld bieden van de toestand op de balansdatum en de gang van zaken tijdens het boekjaar. Je bespreekt met andere woorden je doelstellingen en waarom je ze al dan niet behaalde. Je hebt het ook over de gehanteerde werkmethoden, over de marketingstrategieën, over je successen en over je falen. Het is dus niet gewoon een toelichting bij de cijfertjes, maar eerder een verantwoording voor eenieder die het wil lezen. Het is geen propagandamiddel of marketingmiddel, maar het kan wel een interessante manier zijn om (potentiële) klanten inzicht te bieden in je bedrijf. In ieder geval horen de cijfers en de feiten juist en waarheidsgetrouw te zijn.

Over het algemeen is het jaarverslag een manier om terug te blikken op het afgesloten boekjaar. Daarnaast wordt het ook gebruikt om vooruit te blikken op de toekomst. Daarbij heb je het over nieuwe doelstellingen – die je in het volgende jaarverslag zal evalueren –, over nieuwe werkmethoden, over gewijzigde strategieën, over nieuwe activiteiten en dergelijke meer. Lezers van jaarverslagen zijn vaak eerder geïnteresseerd in de toekomst dan in het verleden, dus het is belangrijk om hier voldoende aandacht aan te schenken.

Verschillende jaarverslagen voor verschillende doelgroepen

Verder is het mogelijk om verschillende jaarverslagen op te stellen voor verschillende doelgroepen, telkens met een eigen thema, een eigen inhoud, een eigen schrijfstijl en een eigen opmaak. Een financieel jaarverslag voor investeerders zal nu eenmaal andere focuspunten hebben dan een jaarverslag voor consumenten die enige interesse tonen. In het eerste geval zal je het eerder hebben over de cijfertjes, in het tweede geval is alles laagdrempelig omschreven. Je zal ook niet zomaar een lap tekst neerpennen, maar bijvoorbeeld beelden gebruiken, citaten van leveranciers en werknemers en dergelijke meer. Met de opmaak kun je in ieder geval vrijwel alle kanten uit, het kan zelfs als een magazine worden gepresenteerd.