Hoe boek ik aandelen in mijn boekhouding?

Ondernemingen kunnen ook beleggen in andere ondernemingen, bijvoorbeeld via een aandelenrekening. In sommige gevallen is er ook sprake van een deelneming. Daarvoor gelden dan specifieke regels. Hoe boek ik aandelen in mijn boekhouding? Wij leggen het uit.

Hoe boek ik aandelen bij een aandelenrekening?

Als je zakelijk in aandelenfondsen belegt, beschik je over een aandelenrekening bij je bank of bij een platform als Binck. Een aandelenrekening bestaat over het algemeen uit een deel geld (dat je nog moet investeren of dat afkomstig is van dividenden) en aandelen. De aandelenportefeuille vertegenwoordigt een waarde die wordt berekend op basis van de actuele aandelenkoersen.

Deze aandelenrekening voeg je in je boekhoudprogramma toe aan je rekeningen. Daarbij geef je steeds de totale waarde van de aandelenrekening op, bestaande uit het geld op de rekening en de waarde van de aandelenportefeuille. De aandelen kan je vervolgens op twee verschillende manieren waarderen: op basis van de aankoopwaarde of op basis van de werkelijke waarde.

Je kan kiezen op welke manier je dit doet, maar je moet het wel consequent op dezelfde manier doen. Als je ervoor kiest om de aandelen te waarderen op basis van de aankoopwaarde is het niet nodig om de waardewijzigingen te boeken. Als je ze boekt aan de werkelijke waarde voer je op het einde van het jaar een correctieboeking uit.

Hoe boek ik aandelen bij een deelneming?

In sommige gevallen zal er sprake zijn van een deelneming. Er is sprake van een deelneming als je voor minstens vijf procent aandeelhouder bent van een andere vennootschap waarvan het kapitaal in aandelen is verdeeld, bijvoorbeeld een andere bv of een nv. Een deelneming moet in de boekhouding worden verwerkt en is een financieel bedrijfsmiddel. Het zal met andere woorden als bezittingen op de balans staan. Bij de meeste boekhoudprogramma’s kan je eenvoudig een deelneming aan de balans toevoegen. Vaak dien je vervolgens de volgende informatie op te geven:

• Percentage van de aandelen in het bezit
• Nominale waarde van het aandelenpakket
• Het voor de aandelen betaalde bedrag
• Datum van de maand waarin de deelneming is gekocht

Voor de aankoop van de deelneming is dan een kapitaalstorting te boeken. Het kan dat na verloop van tijd de waarde van de deelneming wijzigt, omdat de waarde van de aandelen wijzigt. Er zijn net als bij een aandelenrekening twee manieren waarop de waarde van de aandelen kan worden bepaald: op basis van de verkrijgingsprijs of op basis van de nettovermogenswaarde. Enkel in het tweede geval dien je waardeveranderingen te boeken.

Verkoop je na enige tijd een deel van de deelneming of de gehele deelneming, dan boek je eerst de waardestijging en nadien boek je de verkoop. Het is belangrijk om de deelneming niet zomaar uit de boekhouding te verwijderen. Anders riskeer je dat je ook alle informatie hieromtrent kwijt bent, terwijl je wel een bewaarplicht hebt.

Hoe boek ik aandelen met mijn boekhoudprogramma?

Hierboven hebben we in grote lijnen uitgelegd hoe het boeken van aandelen verloopt. Daarbij is het onderscheid gemaakt tussen een deelneming en een aandelenrekening. Hoe het een en ander in de praktijk verloopt, verschilt per boekhoudprogramma. Via deze website kan je eenvoudig proefaccounts aanmaken bij populaire boekhoudprogramma’s. Probeer verschillende boekhoudprogramma’s uit en ga na welk boekhoudprogramma jij het fijnst werken vindt.